W firmie Grodan zgromadziliśmy kilkudziesięcioletnie doświadczenie w uprawie w podłożach uprawowych z wełny skalnej. W rzeczywistości byliśmy pionierami w rozwoju metod uprawy hydroponicznej w latach 60-tych. Obecnie nasze rozwiązania w zakresie bezglebowego zarządzania strefą korzeniową są stosowane w szerokim zakresie upraw w Rolnictwie o Kontrolowanym Środowisku (CEA), na całym świecie. W ramach naszego zaangażowania w ciągłe doskonalenie, wielokrotnie przesuwaliśmy granice, przeprowadzając niezliczone próby, aby jeszcze lepiej zrozumieć, w jaki sposób nasze podłoża uprawowe z wełny skalnej mogą być wykorzystywane do wspierania zdrowia i rozwoju roślin, a tym samym sukcesu komercyjnego ogrodników.
Znaczenie precyzyjnego nawadniania
Badania te wielokrotnie podkreślały znaczenie strategii precyzyjnego nawadniania: dostarczania roślinie odpowiedniej ilości wody zawierającej właściwą mieszankę składników pokarmowych, z odpowiednią częstotliwością. Tworzy to i utrzymuje optymalne warunki w podłożu uprawowym, stymulując rozwój korzeni i utrzymując ich zdrowotnośc. Osiągając tę staranną równowagę w strefie korzeniowej zaawansowani technologicznie ogrodnicy są w stanie konsekwentnie osiągać nawet o 15% (patrz tabela 1) wyższe plony w porównaniu do obecnych praktyk (punktem odniesienia jest komercyjny ogrodnik prowadzący uprawę na wełnie skalnej), poprzez sterowanie systemem nawadniania, co prowadzi do bardziej wyrównanych i lepszej jakości plonów. Ponadto, dzięki naszym bezglebowym podłożom do uprawy zapewniającym czysty start, zmniejszają one presję chorób w uprawie przez cały cykl uprawy.
| Strategia | Weight (cleaned) |
| Zoptymalizowana strategia nawadniania | 504 g |
| Strategia referencyjna dla ogrodników stosujących wełnę skalną | 435 g |
Tabela 1. Średnie wartości świeżej masy (oczyszczonej) dla referencyjnej strategii ogrodnika prowadzącego uprawę na wełnie skalnej i zoptymalizowanej strategii nawadniania
Znacząca poprawa
Wspierani przez lata naszymi poradami, opartymi na wynikach badań, niezliczeni ogrodnicy prowadzący uprawy pomidorów, papryki i ogórków znacznie poprawili swoje wyniki przechodząc na uprawę w wełnie skalnej. W związku z rosnącym światowym popytem na sałatę, chcemy wykorzystać naszą dotychczasową wiedzę w zakresie nawadniania, aby pomóc ogrodnikom w osiągnięciu podobnych korzyści. Od 2023 r., aby lepiej zrozumieć, jak sałata radzi sobie na wełnie skalnej, prowadzimy testy z wiodącym ośrodkiem badawczym zajmującym się sałatą: Proefstation voor de Groenteteelt PSKW w Belgii, wraz z Benem Vanvoordenem, badaczem z PSKW.
Częstotliwość nawadniania ma znaczenie
Przed rozpoczęciem prób postawiliśmy hipotezę, że bezglebowa uprawa sałaty będzie wymagała częstszego nawadniania, niż w tradycyjnym sposobie uprawy, ze względu na cechy strukturalne, które sprawiają, że uprawa na podłożach z wełny skalnej jest bardzo łatwa do kontrolowania i podawania wody i nawozów w ukierunkowany i kontrolowany sposób. Pytanie brzmiało, o ile dokładniej? W systemach cienkowarstwowych kultur przepływowych (NFT), które są powszechne w sektorze uprawy sałaty high-tech, liczy się nie tylko ilość wody do nawadniania, ale przede wszystkim częstotliwość podlewania. Dlatego też postanowiliśmy skupić się na tym czynniku.
Wielu ogrodników stosujących wełnę skalną prowadzi tradycyjną strategię nawadniania, co oznacza, że utrzymują taką samą częstotliwość nawadniania w ciągu 24 godzin. Jest to poniekąd zrozumiałe, ponieważ nie chcą oni ryzykować nieodwracalnego wyschnięcia uprawy. Chcemy jednak, aby nasi ogrodnicy mogli w pełni wykorzystać możliwości naszej wełny skalnej. Dlatego postanowiliśmy połączyć nasze wieloletnie doświadczenie z wiedzą specjalistyczną z centrum badawczego, aby zbadać różne strategie nawadniania oparte na dostosowanych częstotliwościach nawadniania w uprawie w wełnie skalnej.
Doprowadziło to do przetestowania trzech strategii:
Strategia 1: (tradycyjna strategia nawadniania): Normalna częstotliwość nawadniania w ciągu dnia, ograniczone nawadnianie w nocy.
Strategia 2: Zwiększona częstotliwość nawadniania w porównaniu do strategii 1, zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy.
Strategia 3: Bardzo wysoka częstotliwość nawadniania rano, wyższa częstotliwość niż w strategii 1 w ciągu dnia, ograniczona częstotliwość nawadniania w nocy.
Wyniki prób
Po przeanalizowaniu i porównaniu wyników prób stwierdziliśmy, że strategia 3 przyniosła największą poprawę zarówno pod względem rozwoju korzeni, jak i ich zdrowia. Próba wykazała, że zbyt wysoka częstotliwość nawadniania w nocy (strategia 2) zwiększyła ryzyko gnicia korzeni i zmniejszyła ich wzrost. Aby poprawić jakość korzeni i zminimalizować ryzyko zamierania końcówek liści (tip burn), zgnilizny i żółknięcia liści, zaleca się wyższą częstotliwość nawadniania w ciągu dnia. Jednak wyższa częstotliwość nawadniania (w nocy lub w dzień) może w rzeczywistości zwiększyć ryzyko żółknięcia liści, a zwłaszcza zgnilizny (Botrytis) najstarszych liści.
Trzystopniowe podejście do nawadniania w strategii 3 – bardzo wysoka częstotliwość nawadniania rano, wysoka częstotliwość w ciągu dnia i ograniczone nawadnianie w nocy – było najbardziej korzystne pod względem jakości korzeni. Strategia ta pozwoliła uzyskać więcej dłuższych i zdrowszych korzeni, o mniejszym stopniu zbrązowienia (patrz tabela 2 i rysunek 1).
| Strategia | Zdrowie korzeni | Rozwój strefy korzeniowej |
| Strategia referencyjna dla ogrodników stosujących wełnę skalną | 6,88 | 6,78 |
| Zoptymalizowana strategia nawadniania | 7,11 | 7,43 |
Tabela 2: Średnie wyniki oceny korzeni w strategii referencyjnej ogrodnika prowadzącego uprawę w wełnie skalnej vs zoptymalizowana strategia nawadniania. Wyniki wahają się od minimum 1 do maksimum 9 (im wyższe, tym lepiej).
Rysunek 1: Wzrost korzeni i ich jakość w czasie zbiorów w przypadku referencyjnej strategii ogrodnika (po lewej) i zoptymalizowanej strategii nawadniania (po prawej).
Odporność od samego początku
W wyniku tego badania jesteśmy teraz jeszcze lepiej przygotowani, aby pomóc ogrodnikom w określeniu optymalnej strategii nawadniania specjalnie dla wełny skalnej. Jednak, podobnie jak w przypadku wszystkich upraw, jeśli chcesz osiągnąć najwyższy możliwy plon, ważne jest, aby rośliny miały jak najlepszy start. Opierając się na tym rozumowaniu, w naszym programie badawczym uwzględniliśmy również próbę z produkcją rozsady, aby zbadać, w jaki sposób nasza wełna skalna może optymalnie przygotować młode rośliny sałaty do dalszej fazy wzrostu. Na przykład, ważne jest, aby określić, w jaki sposób dostosowany schemat nawadniania może zapobiec gwałtownemu spadkowi poziomu wilgoci w kostce wełny skalnej, co mogłoby spowodować szok dla rośliny na wczesnym etapie.
Jedną z wyraźnych korzyści płynących ze stosowania wełny skalnej Grodan w fazie produkcji rozsady jest to, że umożliwia ona ogrodnikom rozpoczęcie uprawy od znanego poziomu wyjściowego. Mogą być pewni, że roślina otrzyma tylko to, co jej dadzą, co daje im pełną kontrolę. Jednak ze względu na nieorganiczny charakter wełny skalnej, precyzyjne zarządzanie przewodnością elektryczną (EC) ma kluczowe znaczenie, szczególnie na wczesnych etapach uprawy. Aspekt ten jest już badany w ramach prowadzonych prób w produkcji rozsady.
Weryfikacja potencjału
Dowiedzieliśmy się już tak wiele o tym, jak nasza wełna skalna może poprawić wytrzymałość, zdrowie i odporność upraw sałaty. Opierając się na wynikach naszych poprzednich prób, ma ona nawet potencjał do przyspieszenia tempa wzrostu, a tym samym skrócenia cyklu uprawy. Dlatego jeszcze w tym roku potwierdzimy wszystkie nasze wnioski dotyczące rozsady, nawadniania i poziomu EC w dalszych próbach z Proefstation voor de Groenteteelt, PSKW w Belgii.
Porady ekspertów i wsparcie
Wyniki naszych testów będą nadal prowadzić do nowych spostrzeżeń, które będą podstawą do dopracowania naszego wsparcia dla ogrodników. Zaawansowana technologicznie uprawa sałaty obejmuje tak wiele czynników, że nie ma uniwersalnego podejścia do precyzyjnego nawadniania. Dlatego też nasi konsultanci ds. upraw są gotowi udzielić porad dostosowanych do potrzeb każdego ogrodnika pracującego z wełną skalną, biorąc pod uwagę jego specyficzną sytuację, w tym lokalizację i klimat, zmiany sezonowe i konfigurację techniczną. Dzięki fachowym wskazówkom od samego początku, każdy ogrodnik może z powodzeniem przejść na produkcję czystej sałaty.